Antrepolar uluslararası ticaretin önemli bir parçası olan depolama ve gümrükleme süreçlerinde kritik bir rol oynar. Malların geçici olarak depolanması ve gümrük işlemlerinin gerçekleştirilmesi için tasarlanmış özel tesisler olan antrepolar genel ve özel olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Her biri farklı işlevlere ve sorumluluklara sahip olan altı farklı tip antrepo bulunmaktadır.
Genel antrepolar eşyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilen antrepolardır.
Özel antrepolar ise yalnız antrepo işleticisine ait eşyanın konulması amacıyla kurulan gümrük antrepolarıdır.
Buna ek olarak serbest dolaşımda olmayan eşyanın sergilendiği fuar ve sergiler de antrepo sayılır.
1. Genel Antrepolar
Genel antrepolar, ticari malların depolanması ve gümrük işlemlerinin gerçekleştirilmesi için hizmet veren tesislerdir. Genel antrepolar A, B ve F tipleri altında sınıflandırılır.
A Tipi Antrepo: İşleticinin gümrük vergilerini ödemekle yükümlü olduğu ve stok kayıtlarını tuttuğu genel antrepo tipidir. Bu antrepo tipinde, işletici eşyanın gümrük süreçlerinden sorumludur.
B Tipi Antrepo: Antrepo beyannamesini kullanıcının verdiği ve kullanıcının eşyadan sorumlu olduğu genel antrepo tipidir. İşletici, sadece antrepoyu kiralar ve eşyanın gümrük işlemlerinden sorumlu değildir.
F Tipi Antrepo: Gümrük idareleri tarafından işletilen genel antrepo tipidir. Ticari malların geçici olarak depolanması ve gümrük işlemlerinin yapılması için halka açık tesislerdir.
2. Özel Antrepolar
Özel antrepolar, işletici ve kullanıcı aynı kişi olan tesislerdir ve C, D ve E tipleri altında sınıflandırılır.
C Tipi Antrepo: İşletici ve kullanıcının aynı kişi olduğu ve kullanıcının eşyadan sorumlu olduğu özel antrepo tipidir. Bu tip antrepo, özellikle işletici ve kullanıcı arasında doğrudan bir ilişki olduğunda tercih edilir.
D Tipi Antrepo: İşletici ve kullanıcının aynı kişi olduğu ve belirli gümrük kanunlarının uygulandığı özel antrepo tipidir. Bu antrepo tipi, ithal eşyanın gümrük vergilerinin ödenmeden önce depolanması için kullanılır. Gümrük Kanunu'nun 104. maddesinin 3. fıkrası gereği eşyanın vergileri ödenecekse hesaplamalar yapılırken eşyanın antrepoya geldiği tarih baz alınır.
Gümrük Kanunu 104. maddenin 3. fıkrası
Gümrük antrepo rejimine tabi tutulmuş ithal eşyasının 71 inci maddenin 1 inci fıkrasının (c) bendi hükmüne göre, gümrüğe sunulmaksızın ve beyannamesi verilmeden önce serbest dolaşıma girmek üzere teslim edildiği hallerde, gümrük vergileri, eşyanın antrepo rejimine tabi tutulduğu tarihte yürürlükte bulunan vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına dayanarak hesaplanır. Bu hükmün uygulanması, eşyanın nitelik, gümrük kıymeti ve miktarı gibi vergilendirme unsurlarının, eşyanın antrepo rejimine tabi tutulduğu tarihte tespit edilmesi şartına bağlıdır.
Ancak, yükümlünün serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihinde eşyanın bulunduğu hal ve niteliği ile diğer vergilendirme unsurlarına göre işlem yapılması yönünde talepte bulunması halinde, bu yönde işlem yapılır.
73 üncü maddeye göre eşyanın tesliminden sonra kontrol hükümleri saklıdır.
E Tipi Antrepo: İşletici ve kullanıcının aynı kişi olduğu özel antrepo tipidir. Bu antrepo tipinde, depolama alanı antrepo olarak tanımlanmış veya eşyaya antrepo rejimi uygulanmıştır. Yani eşya sahibinin deposu antrepo olarak kabul edilir. Bu antrepo tipinde de Gümrük Kanunu'nun 93. maddesinin 3. fıkrası geçerlidir.
Gümrük Kanunu 93. madde
1. Gümrük antrepo rejimi;
a) İthalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış ve serbest dolaşıma girmemiş eşyanın,
b) Gümrük antreposuna alınması halinde ihracata ilişkin önlemlerden yararlanabilecek serbest dolaşımda bulunan eşyanın,
Bir gümrük antreposuna konulmasına ilişkin hükümleri belirler.
2. Antrepo işleticisi, gümrük antreposu işletmesine izin verilen kişidir.
Kullanıcı, eşyanın antrepo rejimi beyanında bulunan kişi veya bu kişinin hak ve yükümlülüklerinin devredildiği kişidir.
3. Gümrük antreposu, gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranılacak koşulları ve nitelikleri yönetmelikle belirlenen yerdir.
4. 1 inci fıkrada belirtilen eşyanın gümrük antreposu olmayan, ancak gümrük idaresince antrepo addedilen bir yere konularak antrepo rejimi hükümlerine tabi tutulabileceği haller, yönetmelikle belirlenir.
Gümrük antrepoları, uluslararası ticaretin karmaşıklığını azaltmaya ve ticaretin daha düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesine yardımcı olan önemli araçlardır. Farklı tipleri, ticaret yapanların ihtiyaçlarına göre çeşitlilik gösterir ve malların güvenli ve etkili bir şekilde depolanmasını sağlar.
Yorum Gönder