Uluslararası Demir Yolu Taşımacılığında COTIF: Türkiye'nin Yolculuğu ve Sorumlulukları

Uluslararası demir yolu taşımacılığı, Avrupalı ülkelerin ortak bir taşımacılık standardına kavuşma amacıyla oluşturulan COTIF (Uluslararası Demir Yolu Taşımalarına İlişkin Sözleşme) ile düzenlenmiştir. Türkiye, 1985 yılında bu anlaşmayı benimseyerek, demir yolu taşımacılığı, vagon kullanımı ve işletimi konularında belirlenen kurallar ve sorumluluklara tabi olmuştur. Bu yazıda, COTIF'in Türkiye için önemini, getirdiği değişiklikleri ve demir yolu taşımacılığındaki sorumlulukları ele alacağız.

COTIF’in Yürürlüğe Girmesi

COTIF, Avrupa ülkelerinin demir yolu taşımacılığında tek tip kurallara bağlanma ve uyumlaştırma amacıyla ortaya çıkan anlaşmalar temelinde oluşturulmuştur. Türkiye, sözleşmenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, 7 Şubat 1970 tarihli Demir Yolu İle Eşya Taşımasına İlişkin Uluslararası Sözleşme (CIM) ile Demir Yolları İle Yolcu ve Bagaj Taşımasına İlişkin Uluslararası Sözleşme ve 26 Şubat 1966 tarihli Yolcuların Ölmeleri ve Yaralanmaları Halinde Demir Yollarının Sorumluluklarına İlişkin CIV Ek Sözleşmesi'nin yerini almıştır.

COTIF’in Amaçları

Sözleşmenin temel amacı, üye devletler arasında demir yolu ile yapılan uluslararası yolcu, bagaj ve eşya taşımalara uygulanan hukuk rejimini düzenlemek ve bu rejimin uygulanmasını kolaylaştırmaktır. COTIF, demir yolu taşımacılığına dair kapsamlı bir hukuki çerçeve sunarak, sektördeki standartları belirler ve üye devletler arasındaki taşımacılığı uyumlu hale getirir.

Sorumluluklar ve Haklar

COTIF’e göre, demir yolu ile seyahat eden yolcuların herhangi bir kaza durumunda yaşadıkları zararlar, demir yolu işletmesinin ihmal veya suistimalinden kaynaklanıyorsa tamamen sorumludur. Ancak, işletme dışı nedenlerden kaynaklanan kazalarda veya yolcunun kendi hatası ve hareketlerinden kaynaklanan durumlarda sorumluluk kısmen veya tamamen paylaşılır. Üçüncü şahıs tutumundan kaynaklanan kazalarda ise demir yolu işletmesi, sorumluluğu kurtulamasa da üçüncü şahsa karşı rücu hakkını saklı tutar.

COTIF, uluslararası demir yolu taşımacılığını düzenleyerek, standartlar oluşturur ve sorumlulukları belirler. Türkiye'nin 1985 yılında bu sözleşmeyi kabul etmesi, demir yolu taşımacılığında uluslararası standartlara uyum sağlamasını ve bu alanda güvenilir bir hukuki çerçeve oluşturmasını sağlamıştır. Bu sayede, ülkeler arası demir yolu taşımacılığı daha etkili ve güvenilir hale gelmiştir.